Су-57 және С-70: жаңа ресейлік қару-жарақтың ерекшелігі неде?

НҰР-СҰЛТАН, 4 желтоқсан – Sputnik. Осы айда Ресейдің әуе-ғарыш күштерінің қатарына Су-57 жойғыш ұшағы қосылады. Бұл – бесінші буынға жататын техниканың алғашқы нұсқасы.  

Бірінші сериямен 76 ұшақ шығарылады. Оның қанатына С-70 "Охотник" пилотсыз ұшу аппараты орнатылған. Ол жасанды интеллектке негізделген. Қазіргі кезде аппарат арнайы полигонда жоғарыдан нысананы анықтау және оны зымыранмен жою сияқты сынақтардан өтіп жатыр.

Бұған дейін Ресейдің қорғаныс министрлігі жыл соңына дейін әуе-ғарыш күштеріне алғашқы Су-57 сериялық жойғыштың тапсырылатынын хабарлаған. Бүгінде ұшақ толығымен дайын деуге болады. Алдағы уақытта жылына 15 ұшақ шығарылады. Осылайша, барлық 76 машина жеті жылдың ішінде авиациялық полктерге тапсырылмақшы.

Алдымен бірінші кезеңдегі қозғалтқышлар салынса, 2025 жылдан бастап ұшақтар екінші кезеңнің қозғалтқыштарымен шығарылады. Дегенмен, қазірдің өзінде Су-57 әлемдегі ең озық әрі қуатты жойғыштардың бірі болып саналады. 

Бесінші буынға жататын ресейлік ұшақ әуеде, жерде және суда кез келген нысанды жоя алады. Форсажды қоспай-ақ, жоғары жылдамдықпен ұшады. Маневр жасау қабілеті де жоғары. Ал борттағы электроника тиімділігін арттырып, әскери басымдығын күшейтіп отыр.

Military Watch Magazine мәліметіне сәйкес, Су-57 ұшағының бортында әмбебап қару-жарақтар бар. Олар – өте сезімтал радарлар, 400 шақырымға ұшатын гипердыбыстық зымырандар, жаудың зымыран шабуылынан қорғайтын лазерлік жүйе және тағы басқа озық технологиялар. Ал пилотсыз ұшу аппараттарымен бірге Су-57  жауынгерлік басқару орталығына айналады.  

Су жаңа жойғыш ұшағы Сириядағы ресейлік әскерилердің құрамында тексерістен өтті. Жасанды интеллект жауынгерлік басқару жүйесіне интеграцияланған. Бұл әскери салада үлкен жетістік болып саналады. Соның арқасында Су-57 мақсат-міндеттердің 90 процентін автоматты режимде орындай алады. Тіпті, алдын ала енгізілген бағдарлама бойынша толығымен автоматты түрде жүргізуге болады. Ұшқыш жарақат алған жағдайда немесе қаза тапса, басқару жүйесі өздігімен нысаналарды көздеп, соққы жасайды. Одан кейін автоматты режимде ұшақты адаммен бірге базаға қайтарады.

Ұшақтың корпусында антенналық тор үлгісінде радарлар орнатылған. Соның арқасында айналадағы жағдайды кеңінен бақылап отыруға мүмкіндік бар. Ал бүйірдегі радиолокациялық жүйелер нысаны іздеу қабілетін арттырып, жаудың радарына көрінбеуге жағдай жасайды. Сол кезде Су-57 ұшағында және пилотсыз аппаратта зымырандарды бағыттау тиімділігі төмендемейді. "Ұшақ-компьютерге" арнайы аэродром керек емес. Оған даладағы кез келген жерде қызмет көрсетуге болады.        

Су-57 серияға шықпай жатып, шетелден тапсырыс көп түсті. Ресейлік жойғыш ұшақтың алғашқы сатып алушысы Алжир болады. Осы мемлекет 14 машинаға тапсырыс берген. Келісімшарттың жалпы құны – $2 миллиард. Тапсырысты орындау мерзімі – бес жыл.

Ал 2 желтоқсан күні Ашулук полигонында соққы жасайтын С-70 "Аңшы" атты пилотсыз ұшу аппараты зымыранмен шабуыл жасау жағдайында сынақтан өтті. Оны Су-57 жойғыш ұшағынан басқару жүйелері де тексерілді. "Аңшы" әлем бойынша алғашқы жойғыш әрі зымыранды қағып алатын пилотсыз аппарат болмақшы. Әзірше, оған әуедегі жағдай мен нысанаға қатысты барлық ақпарат жерден немесе жойқыш ұшақтан түседі. Болашақта автономды режимде қолдануға мүмкіндік болады. Бұдан бөлек, "Аңшы" 5 000 шақырым шалай жерге алты тоннаға дейін зымырандар мен бомбаларды тасымалдай алады.  

Пилотсыз аппараттың ұзындығы – 19 метр. Қанаттарының құлашы – 14 метр. Ал әуеге көтерілу салмағы 20 тоннаға дейін барады. Ол сағатына 1000 шақырыммен ұша алады. Сынақ шаралары жалғасуда.