Балалардан қарттарға дейін, ата-аналарымен бірге балалар, ақсақалдар мен келбетті бойжеткендер, сонымен қатар бұған дейін спорт нысандары мен спорт шараларын айналып өтіп жүрген қарапайым азаматтар – барлығы белсенді және салауатты өмір салтын ұстанатын жақтаушы мен фанатқа айналды.
Карантин кезінде төрт қабырғада отырған, траектория мен қозғалыс қарқындылығы аз болған тұрғындар спортпен айналысуға қуана кірісіп кетті.
Тұрғындар арасындағы спорттағы бұл қарқын қала саябақтарында анық байқалады, әсіресе кешкі уақытта жүгіру жолдары мен велосипед жолдарында, арнайы жабдықталған алаңдарда, жай ғана жасыл желекте отырып адамдар топпен әрі жалғыз жүріп те белсенді түрде жаттығу жасап жатыр.
Sputnik Қазақстан фототілшілері Нұр-Сұлтан мен Алматы қалаларындағы жағалау мен саябақтарды аралап, тұрғындардың спортпен шұғылданған сәтін көріп қайтты.
Саябақтар мен гүлзарларға барлық жастағы астаналықтар жаттығу жасау үшін шықты.
Қала тұрғындары карантин кезінде қозғалыс белсенділігін сағынып қалғаны соншалық, жүгіруге арналған жолдар толып қалды.
Тіпті спортты ұнатпайтындардың өзі қазір жанкүйерлер қатарына қосылды.
Көптеген адам таразыға тұрып, оқшаулау кезінде артық салмақ қосып алғанын көріп шошып кетті.
Оқшаулау режимінің орнын тамақтан өзін тию мен спортпен айналысу басты. Фотода: жастар Нұр-Сұлтан саябағында жүгіріп жүр.
Тіпті ауа райы мен көктем астана тұрғындарына уақытты таза ауада өткізуге мүмкіндік жасап отыр. Саябақтарда жұпаргүл аңқып, алма ағашы гүлдеп тұр, сондай-ақ, балғын қылқан иісі аңқып тұр. Фотода: астаналықтар саябақта жаттығып жатыр.
Көп ұзамай жаз келеді, сол себепті сырт келбеті жақсы қалыпта болу қажет. Өзін құрметтейтін ханымдар спорттық киімге көшті.
Балалардан қарттарға дейін спортпен айналысып жатыр, егде жастағы аталар мен әжелер, ересектер мен жасөспірімдер, балалармен бірге жүрген отбасылар да бар. Фотода: Нұр-Сұлтан саябағында жүгіріп жүрген егде жастағы спортшы.
Кішкентай алматылық спортшы да анасымен бірге жаттығуға шықты.
Саябақтар мен гүлзарларда сымбатты бойжеткендер белсенді жаттығу жасап жатыр.
Келбеті мен кескінін ынта салып қадағалайтын қыздар сымбаты үшін бүтін бір марафон ұйымдастырады. Фотода: алматылық сымбатты бойжеткен шпагатқа отырды.
Боксшылар да топ болып жиналып, таза ауада жаттығу өткізіп жатыр.
Ал бұл қалалықтар арасындағы спорт әуесқойларының тобы сияқты.
Олар спорттағы жетістіктеріне өздері де таңғалып жатқан болар.
Велосипедшілер саябақ аймағындағы арнайы жабдықталған веложолдарды жақсы көріп қалды, олар сол жерді сағаттап айналып жүр.
Бұлшықетті спортзалға бармай-ақ шынықтыруға болады, тек ниет болса болғаны. Фотода: алматылық карантин жеңілдетілген соң таза ауада дайындалып жатыр.
Кешкі уақытта жеңіл атлетикамен айналысып, сырт келбетті қайта қалпына келтіруге болады.
Ал кей адамдар алақанын күнге жайып не болмаса астана аспанына көтеріп, шөпте отырып йогамен айналысуды, медитация жасауды ұнатады.
Кейбірі үй жануарымен бірге жүгіруге шықты.
Бұл суреттер ғарыштағы соңғы жаңалықтар мен оқиғалардан хабардар етеді әрі ғаламның керемет сұлулығын көрсетеді.
Біздің фотогалереяда сіз Нептун планетасындағы тылсым құйын мен Халықаралық ғарыш станциясынан түсірілген таңның атуын, сирек кездесетін астрономиялық құбылыс – Юпитер мен Сатурнның жақындасуын, Плесецк космодромында "Ангарa-А5" ауыр зымыранының сынақтан өтуін, сондай-ақ алыс галактикалар мен жұлдыздар әлеміндегі таңғажайып құбылыстарды тамашалайсыз.
Оқи отырыңыз: Адуынды жануар мен адамдар арасындағы көне дәстүрлер – фото
Ғаламның сан түрлі құпиясын паш ететін бұл фотосуреттер сіздің қиялыңызға қанат бітіріп, танымыңызды кеңейте түседі деген сенімдеміз.
Жердің ең әдемі көрінісі. Суретті "Электро-Л" ғарыш кемесі түсірген. Ғаламшардың ғарыштан түсірілген суретінің көп бөлігі бірнеше фрагменттерден тұратын сандық модельге жинақталған.
Сирек кездесетін астрономиялық құбылыс. 2020 жылдың 21 желтоқсанында алып планеталар – Сатурн мен Юпитер 794 жылдан кейін бір-біріне жақындай түсті.
Плесецк ғарыш айлағында "Ангара-А5" ауыр зымыран тасығышы сынақтан өтті.
GAL-CLUS-022058 ғарыш галактикасындағы "Хаббл" ғарыштық телескопы балқытылған сақина сияқты болып көрінеді.
Біздің галактикамыздың Киля спиралінің жиегіндегі NGC 3603 алып тұмандығы – бұл жаңа жұлдыздар пайда болатын ғарыш фабрикасының бір түрі.
"Хаббл" телескопы SDSS J225506 галактикасының 80+005839.9 кескінін түсірді. Бұл Құс жолынан қашықта орналасқандықтан, ол ешқашан кездеспейді.
"Хаббл" телескопы түсірген кескіннің арқасында зерттеушілер оңтүстікке қарай жылжыған Нептундағы алып қараңғы құйынның кенеттен бағытын өзгертіп, солтүстікке қарай жылжи бастағанын байқады.
Бұл жұлдыздар миллиардтаған жаста. "Хаббл" M 107 (Messier 107) шоқжұлдыздар шоғырының таңғажайып фотосын түсірді.
Халықаралық ғарыш станциясы циклон үстінен ұшады.
Ғалымдар көптеген жаңа жұлдыздар жасап жатқан Көгершін шоқжұлдызындағы NGC 1792 галактикасының суретін түсірді: олар мұнда Құс жолына қарағанда он есе жылдам қалыптасады.
Халықаралық ғарыш станциясында таң осылай атады.
"Хаббл" бүкіл газды жоғалтып, спираль жиегінсіз қалған Алтын балық шоқжұлдызындағы NGC 1947 линзалық галактиканың бейнесін суретке түсірді.
Кита шоқжұлдызындағы спиральді NGC 1068 (M77) галактиканың магниттік өрісі. Ол Жерден 60 миллион жарық жылдық қашықтықта орналасқан.
Мемлекеттің ерекше қорғауындағы ұлттық табиғи парктердің төртеуі – табиғи резерват, елуі – табиғи қорықша және бес – қорықтық аймақ бар.
Қазақстандағы алғашқы ұлттық парк (Баянауыл) 1985 жылы құрылды. Ұлттық парктер құрудың негізгі идеясы – адамдарға қолжетімділікті қамтамасыз ете отырып, жабайы табиғаттың ерекше аймақтарын сақтау болып табылады.
Елдегі ең үлкен әрі ерекше аймақ – Қатон-қарағай мемлекеттік ұлттық табиғи паркі. Оның ауданы 643 477 гектарды құрайды. Ең ірі қорық саналатын Қорғалжын қорығы Ақмола мен Қарағанды облысында 543 171 гектар алқапты алып жатыр.
Қазақстанда ТМД үшін теңдесі жоқ Барсакелмес мемлекеттік табиғи қорығы бар. Бұл экологиялық жағдайы экстремалды сипаттағы жалғыз қорық. Ол жаһандық дәрежедегі экологиялық апат (Арал теңізі тартылуы) аймағында орналасқан.
Оқи отырыңыз: Аңыз әңгімелер негізінде салынған әлемдегі таңғажайып көпірлер – фото
Қазақстандағы ерекше қорғалатын аймақтардың жалпы көлемі ел аумағының 8,2%-ін құрайды.
Салыстыру үшін айтсақ, Ресейде 108 қорық, 63 ұлттық парк және 60 мемлекеттік табиғи қорықша бар. Федералдық және өңірлік деңгейдегі ерекше қорғалатын аймақтардың жалпы көлемі Ресей аумағының 13,6%-ін құрайды.
Карелияның Кижи аралындағы "Киджи" мемлекеттік тарихи-архитектуралық және этнографиялық музей-қорығының аумағы.
"Бурабай" мемлекеттік ұлттық табиғи паркіндегі Бурабай көлінің ең танымал көрінісі. Парктің аумағы 129 299 гектарды құрайды.
"Аркаим" тарихи-мәдени қорығындағы "Шаманка" шоқысындағы "Тілектер шиыршығы".
Павлодар облысының Баянауыл мемлекеттік ұлттық табиғи паркіндегі тау мен орман. 1985 жылы парктің негізі қаланып, ол Қазақстандағы алғашқы ұлттық парк болды. Баянауыл тау сілеміндегі табиғи флора мен фаунаны сақтау және қалпына келтіру парктің құрылуына себеп болды. Парктің жалпы ауданы 68 452,8 гектарды құрайды.
"Орыс Арктикасы" ұлттық паркіндегі морждардың жатағы. Оран аралдары. Жаңа Жер архипелагы.
Ән салатын құм төбе Алматы облысының "Алтынемел" ұлттық паркінің аумағындағы Жоңғар Алатауының жоталары – Үлкен және Шағын қалқандарының ортасындағы дәлізде орналасқан. Жалпы бұл парк Алматыдан солтүстік-шығысқа қарай 183 километр қашықтықта жатыр.
Псков облысының "Себежский" ұлттық паркіндегі "Қасиетті су" бұлағының үстінде салынған шағын шіркеу.
Күнгей Алатау шатқалдарының бірінде орналасқан Қайыңды көлін Қазақстандағы ең ерекше табиғат жаратылысы деп атауға болады. Оның басты ерекшелігі – су ішінде өсіп тұрған шыршалар. Ол "Көлсай көлдері" мемлекеттік ұлттық табиғи паркінде орналасқан.
Қырымның Опук қорығындағы Кояш көлі. Төмен түскен су салдарынан көлге алқызыл түс беретін балдырлар мен көлдің табаны көрінеді.
Республикадағы ең үлкен ұлттық табиғи парк – Шығыс Қазақстандағы Қатон-Қарағай ұлттық паркі. Оның ауданы 643 477 гектарды құрайды. Парк 2001 жылы құрылды. 2014 жылы ЮНЕСКО-ның ерекше қорғалатын мұралар тізіміне енді.
Пушкиндегі "Царское Село" мемлекеттік музей-қорығының Александровский паркіндегі Үлкен Қытай көпірінің үстінде орналасқан мүсін.
1998 жылдың 21 сәуірінде құрылған "Алакөл" мемлекеттік табиғи қорығындағы Алакөл көлі. Алакөл-Сасықкөл көлдерінің жүйесі Орталық Азия-Үндістан құстардың қоныс аудару жолында орналасқан. Сондықтан, су мен су маңындағы құстардың тіршілік ету ортасы ретінде көлдер әлемдік маңызы бар сулы-батпақты алқап болып табылады. Сол себепті 2009 жылдың 25 қарашасында Алакөл-Сасықкөл көлдерінің жүйесі халықаралық маңызы бар Рамсар конвенциясының халықаралық су-батпақты алқаптар тізіміне енді. 2004-2011 жылдар аралығында қорық аумағында жаһандық маңызы бар су-батпақты алқаптарды сақтауға бағытталған жоба әрекет етті. Бұл жоба Жаһандық экологиялық қор мен Қазақстан үкіметімен бірлесен БҰҰ Даму жобасы болып табылады.
"Саяно-Шушенский" мемлекеттік табиғи биосфералық қорығының аумағы.
Ленинград облысы, Приморск қаласы маңында Фин шығанағындағы "Қайыңды арал" мемлекеттік табиғи кешенді қорықшаның аумағында Үлкен қайың аралындағы Званка көлі.
Липецк облысындағы "Галичья Гора" қорығындағы орналасқан жыртқыш құс тәлімбағындағы үкі.
Шарын шатқалы – ұлттық саябақ орналасқан Алматы облысының ең көрікті жерлердің бірі. Мұндағы әйгілі "Қорғандар алқабына" мыңдаған туристер қызығушылық танытады.
Х.Шапошников атындағы Кавказ мемлекеттік табиғи биосфералық резерваты аумағындағы Фишт-Оштен тау сілемі.
Қарқаралы мемлекеттік ұлттық табиғи паркі Қазақстанның алып дала кеңістігінің орталығында тау-орманды оазис ретінде орналасқан. Ұлттық паркте сүтқоректілердің 45 түрі, құстардың 150-ден астам түрі мекен етеді. 2019 жылы қорықта өрт болып, оның көлемі 3 700 гектар аумақты қамтыды. Мұның 1 900 гектары орман болатын.
Камчаткадағы Кронот мемлекеттік табиғи биосфералық қорығындағы Шағын Семячик жанартауындағы кратер көлінің тікұшақтан көрінісі.
Түркістан облысындағы Сайрам-Өгем ұлттық паркі. Паркте жеті табиғи аймақ бар. Мұнда түрлі жабайы табиғаттың өкілдері тіршілік етеді. Атап айтсақ, паркте сүтқоректілердің 59 түрі, оның ішінде Батыс Тянь-Шань үшін таңсық саналатын Мензбир суыры, құстың 300-ге жуық түрі және 1 635 өсімдік түрі бар. Оның 240-ы Қазақстанның Қызыл кітабына енгізілген.
Жаңа зымырандар, заманауи борттық жабдықтар, бірегей әскери мүмкіндіктер – 1144 "Орлан" жобасының "Адмирал Нахимов" атты ауыр атомдық зымыран крейсері "Петр Великий" орнына Ресей әскери теңіз кешеніне қызметке түседі. Бұл 2022 жылы іске асады деп болжанып отыр.
1144 "Орлан" жобасының крейсерлері әуе тасымалдағыштан кейінгі әлемдегі ірі соғыс кемелері болып табылады. Сыйымдылығы – 25,8 мың тонна, ұзындығы – 250 метр, ені – 28,5 метр, экипаж саны – 760 адам.
Ресейде осы типтегі екі вымпел бар. "Петр Великий" Солтүстік флоттың құрамында жұмыс істейді. Бірақ "Нахимов" қолданысқа енгізілген сәттен бастап оны модернизацияға жөнелтеді. Екеуі де кез-келген нысананы жоюға қабілетті толық қаруланған теңіз платформалары. Стандартты жиынтық - П-700 "Гранит" кемеге қарсы зымырандарының 20 іске қосу қондырғысы, "Оса-М", "Кинжал" зениттік-зымырандық кешендері және С-300Ф "Форт" алыс қашықтықта әрекет ету зымыраны және "Метел" және "Водопад" кемеге қарсы зымыран торпедалар, АК-130 реактивті бомбометтер мен автоматты қос ұңғылы зеңбірек.
Атомдық энергетикалық қондырғысы, автономдылығы екі ай болса, жылдамдығы 31 торапты құрайды. Жүрісінің қашықтығы шектеусіз деуге болады. Крейсерлер Қиыр Солтүстік жағдайында да жұмыс істей алады және Ресейдің Арктика аймағында әскери қатысуын қамтамасыз етуге қабілетті. Бұл аймақты көптеген сарапшылар жақын болашақта табиғи ресурстар үшін соғыс өтетін алаң деп санайды.
Алайда, барлық кемелер уақыт өте келе тозады. Егер 80-жылдардың аяғы мен 90-жылдардың басында "Орландар" кез-келген жауға төтеп бере алса, бүгінде жағдай өзгерді. Ресейде бірінші дәрежедегі соғыс кемелерін жасауда әлі де қиындықтар бар болғандықтан, қорғаныс министрлігі қолда бар кемелерді жаңартып, оларға бірінші кезекте жаңа қару-жарақ орнату туралы шешім қабылдады.
"Адмирал Нахимов" кемесі 1999 жылы жөндеуге жіберілген. Бірақ іс жүзінде крейсердегі жөндеу жұмыстары қорғаныс өнеркәсібіне ауқымды қаражат бөлінген 2013 жылы басталды. 2015 жылға қарай Северодвинскідегі "Севмаш" кәсіпорнында кемеден ескі жабдық шешіліп, корпусындағы ақауларға зерттеу жүргізілді. Модернизацияны 2018 жылға дейін аяқтау жоспарланған болатын. Бірақ бұл мерзім бірнеше рет кейінге шегерілді. Жөндеу жұмыстары борттағы құрал-жабдықтар мен қару-жараққа жаңа жабдықтарды енгізу арқылы пысықталды.
Өткен жылдың мамыр айында Ресей қорғаныс министрінің орынбасары Алексей Криворучко ауыр крейсерге алғашқылардың бірі болып "Циркон" гипердыбысты зымырандарын орнатылатынын мәлімдеді. Олар нысанаға дыбыс жылдамдығынан тоғыз есе жылдам ұшып жетеді. Соның арқасында "Циркон" кез-келген әуе шабуылына қарсы қорғаныс жүйесі үшін алынбас қамалдай. Қашықтығы 1000 шақырымға жуықтайды. Осылайша, "Циркон" америкаық "Гарпун" дыбысқа дейінгі кемеге қарсы зымырандарынан асып түсетін түрі бар.
"Орландардың" әуедегі шабуылға қарсы қорғаныс жүйесі барлық кезде мінсіз болып келді. Модернизацияға дейін "Нахимовта" С-300Ф "Форт" ЗЗЖ болса, енді оған С-400-дің әлдеқайда жетілдірілген әскери-теңіз нұсқасы орнатылады. Түрлі типтегі зениттік оқ-дәрімен оқ ататын бұл кешен "көзге көрінбейтін" ұшақтар мен қанатты және баллистикалық басқа да нысандарға тосқауыл бола алады. 40Н6 жүйесінің зымырандары нысандарды 400 километр қашықтықтан дәлдей алады. "Адмирал Нахимовқа" С-400 ЗЗЖ-ның 96 іске қосу шахтасы орнатылады деп болжануда. Бұл осы кемені әлемдегі әуедегі шабуылдан ең жоғары деңгейде қорғалған кеменің бірі етеді.
Сонымен қатар, жақын аймаққа арналған "Кортик" зениттік-зымыран жүйесінің орнына"Панцирь-МЕ", "Оса-М" зениттік зымырандарының орнына "Редут" жаңа жүйесі келеді. Алайда, модернизация көбіне соққы жасау кешендеріне жүргізілмек. "Циркон", "Адмирал Нахимовтан" бөлек тағы П-800 "Оникс" кемеге қарсы зымырандары және "Калибр" қанатты зымырандары да орнатылады.
"Граниттер" бір кездері қуатты қару болған. Оның жылдамдығы үш Мах, қашықтығы 625 киломтерге жетті. Бес жүз килотонналық ядролық оқтұмсық бір соққымен авиатасымалдағышты да жойып жіберуі мүмкін. Бірақ көлемі үлкен - ұзындығы он метр және салмағы жеті тонна. Жаңа кемеге қарсы зымырандардың қуаты аз болғанымен, олар әлдеқайда жедел және дәлдігі жоғары.
Крейсердің кемеге қарсы қаруы да жаңартылады. "Адмирал Нахимовке" жақын қашықтықтағы торпедалар мен суасты қайықтарынан қорғайтын "Пакет-НК" кешені орнатылады. "Пакет-НК" жоғары автоматтандырылған. Ол нысанды өз бетінше анықтайды және саралайды, қозғалыс параметрлерін нақтылап, торпедоға нақты нысан мәліметін ұсынады.
Сол сияқты, крейсердің электроникасы да толық модернизацияланады. Бұл кеме экипажының жағдай туралы хабардар болуын едәуір арттырады және борттағы қаруды қолдану мүмкіндігін әлдеқайда кеңейтеді. Сонымен қатар, крейсерге байланыс пен навигацияның жетілдірілген жүйелері, радиоэлектронды қорғаныс кешендері және жаңартылған үш Ка-27М палубалық тікұшақтарымен қамтамасыз етеді. Бұл машиналар экипаждың ықтимал жаудың сүңгуір қайықтарын табуын айтарлықтай жеңілдетеді.