Бұл мейрамның тарихы Кеңес Одағы кезінен бері жалғасып келеді. Алғаш рет геологтар күні 1966 жылдың наурызында мерекелер күнтізбесіне "елдің минералды-шикізат базасын құрудағы кеңестік геологтардың еңбегін еске алу үшін" енгізілді.
Пайдалы қазбаларды іздеу, барлау және өндіру – күрделі іс. Геология ғылымындағы жетістіктер, ұзақ мерзімді қарқынды барлау, жаңа мұнай және газ кен орындарын ашу - мұның бәрі геологтардың ерен еңбегі.
Оқи отырыңыз: "Халқым менен де биік": Әйгілі ғалым Қаныш Сәтбаев туралы не білеміз?
Сондықтан тәуелсіз Қазақстанда қиындық пен қауіп-қатерге әрі романтикаға толы мамандық иелерінің мерекесін атап өту дәстүрі қайта жанданғаны көңілге сенім ұялатады.
Кез келген мемлекет экономикасын дамытудың материалдық негізі - қазба байлықтар. Қазақстанда минералды-шикізаттық кешеннің едәуір қоры бар. Мемлекеттік баланста минералды шикізаттың 102 түрі, оның ішінде қатты пайдалы қазбалардың 40 түрі бойынша қор жинақталған.
Қазақ КСР ғылым академиясының геологиялық ғылымдар институты. Академик Қаныш Сәтбаев бір топ қызметкерлермен Үлкен Алматы каналының картасы жанында, 1960 жыл.
Маңғышлақ түбегіне геологиялық экспедиция, 1970 жыл.
Жұмысшы Мырғалымсай полиметалл кен орнының "Глубокий" кенішінде бұрғылау жұмыстарын жүргізуде, 1972 жыл.
Су көздерін барлау барысындағы геологтар. Маңғышлақ түбегі, 1986 жыл.
КСРО ұшқыш-ғарышкері, екі мәрте Кеңес Одағының батыры, техника ғылымдарының кандидаты Валентин Лебедев (сол жақта) "Аэрогеология" өндірістік бірлестігінің геологиялық партиясының жетекшісі Владимир Гусев (ортасында) және инженер-геофизик Николай Сизыхпен (оң жақта) Үстірт жазығындағы қызғылт шөгінділерді зерттеуде, 1983 жыл.
Көмір өндіру. Екібастұз көмір кеніші, 1974 жыл.
Жұмысшылар Қаламқас мұнай кен орнында барлау-бұрғылау жұмыстарын жүргізуде, 1982 жыл.
Сарыбай кен орнында темір рудаларын игеру, 1980 жыл. Қостанай облысы, Рудный қаласы, Соколов-Сарыбай кен байыту комбинаты.
Ащысай полиметалл кен орнын игеру. Кенжарда орналасқан тау жыныстарын механикалық бұрғылауға арналған күймешедегі кенші, 1967 жыл.
Мұнай бұрғылау қондырғылары Каспий теңізінің солтүстігі мен шығысының ажырамас бөлігіне айналды. Үстірт жазығы мен шетсіз-шексіз қазақ даласында мұнай мен газдың жаңа кен орындары қарқынды іздестірілуде, 1986 жыл.
Өзен мұнай кен орны. Маңғышлақ түбегі, 1982 жыл.
"Богатырь" көмір кенішіндегі роторлы экскаватор. Екібастұз көмір кен орны. Павлодар облысы, 1977 жыл.
Зырян қорғасын комбинатының жұмысшылары қорғасын кенін өндіруде, 1989 жыл.
Бетпақдала шөлінде геологиялық барлау экспедициясы мұнай іздеуде, 1972 жыл.
Көп жануар ұйықтағанды жақсы көреді. Олардың кейбірі тіпті қыс мезгілінде бірнеше айға ұйқыға кетеді.
Мысалы, коалалар тәуліктің 20 сағатын ұйқымен өткізеді. Ал ешкі мен қой күніне бірнеше рет ұйқытап алады. Мысықтар күн сайын 12-16 сағат бойы ұйықтайды.
Ал аю, қосаяқ, тасбақа, борсық, суыр, кірпі сынды мақұлықтар қыс маусымында ұзақ уақытқа ұйқыға кетеді.
Көктем – барлық тіршілік иесі ұйқысынан оянып, жердің бусанатын шағы. Ендеше тәтті ұйқыға кеткен жануарлардың сүйкімді суреттерін тамашалаңыз!
Дуйсбург жануарлар бағында ұйқыға кеткен коала. Германия.
Қар үстінде бір мызғым алмақ болған хаскилер.
Омахтағы Генри Дурли хайуанаттар бағында тәтті ұйқыда жатқан арыстан күшіктері – абдандар. Шебраска штаты.
Тбилисидге хайуанаттар бағында ұйықтап жатқан бегемот.
Дуйсбург хайнуататтар бағында горилла баласы анасының арқасында ұйықтап жатыр.
Ұйқыдағы жанат тіпті сүйкімді.
Ал итбалық баласы – ақүрпек жымиып ұйықтайды.
Екатеринбург хайуанаттар бағында ұйықтап жатқан түтіктістілер баласы.
Мәскеу хайуанаттар бағындағы қызыл панда ағаш бөренеде қалғып жатыр.
Хайуанаттар бағында мекендейтін жеті айлық амур жолбарысы да тәтті ұйқыға кеткен.
Оклахома штатының Норман қаласындағы жануарларға арналған орталықта төрт апталық үш күшік бір-біріне жабысып ұйықтап жатыр.
Куала-Лумпурдегі Ұлттық хайуанаттар бағында ұйықтап жатқан панда.
Ұйқыдағы марғау.
Мәскеу хайуанаттар бағындағы ақ аю арктикалық түс көріп жатқан сыңайлы.
Ғаламшардың түрлі жерлерінде түсірілген осы фотолардың арқасында жанартау кратерлерінің ішіндегі құбылысты анық көруге болады.
Аузынан жалын атқан бұл "айдаһарларға" қатты жақындау арқылы фотографтар өте үлкен қатерге бас тігеді. Адам абайсызда осы лаваға құлап кетсе не боларын елестетудің өзі қорқынышты! Себебі балқыған тау жыныстарының температурасы мың градустан асады.
Бірақ осы қауіпке қарамастан кей фотографтар бұрын-соңды кездеспеген әдемі суреттерді түсіре алды.
Соңғы жылдары ғалымдар жер бетіндегі вулкан атқылауы жаһандық сипатқа айналуы мүмкін екенін жиі айтуда.
Оқи отырыңыз: Антарктидада зерттеу жүргізген ғалымдар бүкіл өркениетке қауіп төнгенін мәлімдеді
Мысалы, бірнеше апта бұрын Исландиядағы Гелдингадалсгос вулканының атқылауы дронның көмегімен видеоға түсірілді.
Сондай-ақ 6 мың жыл "ұйықтаған" Фаградалсфьяль вулканы "оянды".
Ал Сицилияда Еуропадағы ең ірі вулкан – Этна атқылады.
Жер шарының түрлі аймақтарында түсірілген вулкан кратерлерінің таңғаларлық суреттерін Sputnik Қазақстан материалынан көре аласыз.
Гавайи аралдарындағы Mauna Ulu жанартауының кратеріндегі лава.
Камчаткадағы Горелый жанартауының кратеріндегі лава көлі.
Исландиядағы жанартау атқылауының жақыннан қарағандағы көрінісі.
Конгодағы Ньирагонго жанартауының кратеріндегі лава көлі.
Гавайидегі Килауэа жанартауының кратеріне қарай құйылып жатқан лава ағыны.
Гавайидегі Килауэа жанартауының кратеріндегі лава көлі.
Гавайидегі Пуу-Оо жанартауының кратеріндегі лава көлі.
Никарагуадағы Масая жанартауының кратеріндегі лава суреті.
Вануатудағы Амбрим жанартауының кратеріндегі лава.
Эфиопиядағы Эрта Але вулканының кратеріндегі лава көлінің таңсәрідегі көрінісі.
НҰР-СҰЛТАН, 12 сәуір — Sputnik. Ұзаққа созылған қыс еуропаның газ қоймаларын бос қалдырды. Газ қорының үштен бір бөлігі ғана қалды. Америкалықтар осы мүмкіндікті пайдаланып, көп көлемде сұйылтылған газ ұсынды. Алайда коронавирус дағдарысы Еуропаға мұхиттың арғы жағынан келетін қымбат газға шығындалуға мүмкіндік бермейді. Сондықтан ресейлік шикізатты сатып алуға тура келіп отыр, деп жазды РИА Новости.
Күзде және қыста еуропалықтар 65 миллиард текше метрден астам газ тұтынды. Бұл он жылдық максимумға тең. Бұл туралы Газпром GasInfrastructureEurope-ке сілтеме жасап хабарлады. Алдыңғы жоғары көрсеткіш 2018 жылы болған. Ол кезде ақпан-наурызда Еуропаны қалыптан тыс аяз бен қар жауып қалды.
Ауа райы биыл да тосын мінез көрсетті. Қаңтарда Газпромға аяз құрсауында қалған Еуропаға жеткізілімдерді шұғыл көбейтуіне тура келді. Компания Германияға 32,4 процентке, Францияға 77,3 процентке, Нидерландыға 21,2 процентке, Италияға 100 процентке әдеттегіден артық газ жіберді.Сонымен қатар суықтың беті қайтпаған Азияға да экспорт артты. Нәтижесінде нарықта тапшылық пайда болып, бұл споттық бағаның шарықтауына алып келді. Ол бойынша тауарлар, бағалы қағаздар немесе валюта шұғыл жеткізу шарты бойынша сатылады.
Мысалы, Азияда баға кесімі мың текше метр үшін 1 000 доллардан асқан сәт болды. Кейбір мәмілелер 1400 бағасы бойынша жасалды. Еуропада баға 300 доллар болып белгіленді. Ал "Газпромның" 2021 жылға арналған бюджетінде 170 деген баға көрсетілген.
Нәтижесінде алыс шетелге жөнелтілген ресейлік экспорт 19,5 миллиард текше метрге дейін артты. Бұл бір жыл бұрынғы көрсеткіштен 46 процентке көп.
Ақпан айында да ауа райы қуанта қоймады. Осы айда үш күн қатарынан еуропалық қоймалар тәулігіне миллиард текше метр жіберіп отырды. 25 наурызға қарай қоймадағы газ қорының көрсеткіші 29 процентке дейін түсті. Германия мен Автрияда – 26, Нидерландыда – 23, Францияда – 17.
Алдағы қыста суықтан қорғану үшін еуропалықтарға өткен жылғыдан 57,3 процентке артық газ өндіру қажет. Бұл 2020 жылы Франция мен Нидерландыға жеткізілген экспорт көлеміне тең. Қоймаларды толтыру бойынша басталған газ өндіру науқаны 2011 жылғыдан кейінгі ең ауқымды шараға айналмақ.
Еуропа нарығындағы ресейлік шикізаттың үлесі 2020 жылы шамамен 33 процентті құрады. Бұл жөнінде "Газпром экспорт" бас директоры Елена Бурмистрова мәлімдеді. Оның айтуынша, "үшінші тоқсанда-ақ экспорт көлемі дағдарысқа дейінгі көрсеткіштен асып түсті". Импорттаушылар алдындағы барлық міндет толық орындалды. Жыл соңына қарай келісімшарт бойынша баға еуропалық хабтардағы споттық бағадан төмен болды. Бұл да қосымша жеткізулерді орындауға ықпал етті.
Италия мен Ұлыбританияда қажетті терминал бар. Бірақ олар да құбыржол газынан бас тартуға асығар емес. Сол себепті ресейлік энергия ресурсын сатып алушылар АҚШ-тың "Солтүстік ағын – 2" жобасына қарсы ашқан соғысын қолдамай отыр. Жалпы ресейлік жобаның қарсыластары аз емес. Олардың қатарында Чехия, Польша, Венгрия, Словакия, Румыния, Хорватия бар.
Жалпы Варшава 2022 жылға қарай Ресей газынан бас тартуға дайын екенін бұған дейін мәлімдеген болатын. Поляктар Солтүстік теңізде норвегиялық қайраңдағы Baltic Pipe құбырына үміт артып отыр.
Жалпы дағдарыстың беті әлі қайта қойған жоқ. Ал сұйылтылған табиғи газ баяғыдай құбыржол газынан қымбат болып тұр. Оның үстіне "Газпром" бәсекелестеріне қарағанда өндіріс көлемі мен тәуліктік жеткізу көлемін өте жылдам арттыра алады.
Г.В.Плеханов атындағы РЭУ доценті Александр Тимофеев "Солтүстік ағын" жобасының өзін-өзі ақтауы әлі де нақты болмағандықтан, батысеуропалық бағыт басымдықта тұр деп санайды.
"Ұзаққа созылған қыс сұранысты арттырды. Бұл күзге қарай бағаның қымбаттауына алып келеді", - дейді ол.
Ресей ЖЭК даму мәселелері жөніндегі тәуелсіз кеңесшісі VYGONConsulting пікірінше, осы жылы "Газпром" алыс шетелге жөнелтетін экспорт көлемін 210 миллиард текше метрге дейін арттыра алады. Бұл 2020 жылғы көрсеткіштен 17 процентке, коронавирус дағдарысына дейінгі 2019 жылғыдан 5,5 процентке артық.
Осылайша бірінші тоқсанда "Газпромның" экспорты 30,7 процентке өсті.
Жалпы газ бағасы жылыту маусымы аяқталғаннан кейін де қымбаттай берді. Қазір нидерландтық TTF (Title Transfer Facility Natural Gas Price Index) хабындағы спотта мың текше метр газ бағасы 252 доллар. Бұл 2018 жылдан бері ең жоғарғы көрсеткіш.
Нәтижесінде осы жылы алыс шетелге газ экспорттаудан "Газпром" табысы 1,7 есе, яғни 42 миллиард долларға дейін ұлғаяды, деп жазды VYGON Consulting. Ал бұл Ресейдің мемлекеттік бюджетіне майдай жағады.